PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO
Przedmiotowy system oceniania z języka polskiego składa się z kontraktu zawieranego przez nauczyciela z uczniami oraz z kryteriów ocen dla uczniów klas I, II, III gimnazjum.
Oceniając wiedzę i umiejętności ucznia, nauczyciel może skorzystać z proponowanych kryteriów odnoszących się do sześciostopniowej skali ocen.
Stopień celujący
Uczeń wykonał większość zadań dodatkowych, a jego wiedza i
umiejętności znacznie wykraczają ponad poziom programu ogólnego.
Jest twórczy, aktywny i sumienny. Interesuje się przedmiotem i
rozwija się indywidualnie. Osiąga także sukcesy w konkursach .
Stopień bardzo dobry
Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności. Sprawnie
posługuje się zdobytymi wiadomościami i korzysta z różnych
źródeł informacji.
Jest samodzielny, aktywny i sumienny.
Stopień dobry
Uczeń opanował treści istotne w strukturze przedmiotu i
sprawnie stosuje wiadomości w sytuacjach typowych. Jest sumienny
i dość aktywny. Potrafi samodzielnie rozwiązywać typowe
zadania.
Stopień dostateczny
Uczeń opanował najważniejsze treści przedmiotowe oraz posiada
proste, uniwersalne umiejętności rozwiązywania problemów
typowych o średnim stopniu trudności.
Jest dość sumienny i raczej aktywny.
Stopień dopuszczający
Uczeń opanował treści przedmiotowe na poziomie koniecznym do
dalszej edukacji. Zazwyczaj wykonuje proste, typowe zadania, a
także rozwiązuje problemy o niskim stopniu trudności,
powtarzające się w procesie edukacji. W miarę regularnie
odrabia zadane prace, choć niektóre błędnie. Potrafi
uczestniczyć w pracy na lekcji.
Stopień niedostateczny
Uczeń nie zdobył podstawowych wiadomości i umiejętności
niezbędnych do dalszego kształcenia. Nie interesuje się
procesem dydaktycznym, nie uczestniczy w lekcji,
jak również nie odrabia zadanych prac i lekceważy podstawowe
obowiązki szkolne.
Oceny dzieli się na:
Przy wystawianiu oceny końcowej
uwzględnia się następujące wyznaczniki:
wiedza, umiejętności, systematyczność, aktywność,
samodzielność.
KLASA I - WYMAGANE WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI
KSZTAŁCENIE LITERACKIE I JĘZYKOWE
Ocena celująca
Uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności:
. samodzielnie i twórczo, wzorowo pod względem tematycznym,
kompozycyjnym i stylistycznym redaguje prace pisemne,
. potrafi kreatywnie myśleć
. podejmuje działania twórcze,
. pisze bezbłędnie,
. osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, ortograficznych,
poetyckich i recytatorskich.
Ocena bardzo dobra
Uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności:
. w wypowiedziach stara się posługiwać różnymi środkami językowymi
i bogatym słownictwem,
. dba o estetykę wypowiedzi,
. redaguje charakterystykę postaci, samodzielnie dokonuje
oceny bohatera,
. jest świadomym odbiorcą dzieła literackiego, filmowego,
teatralnego,
. dokonuje analizy utworu epickiego,
. wskazuje w tekście środki językowe właściwe dla funkcji
wypowiedzi,
. wskazuje opisy, określa ich funkcję, rozpoznaje w nich środki
językowe wyrażające uczucia i nastroje,
. analizuje oraz interpretuje utwór liryczny, określa środki
poetyckie,
. zna rodzaje i gatunki literackie,
. wskazuje przynależność gatunkową utworów, określa cechy
właściwe znanych gatunków literackich,
. omawia poznawcze i moralne walory utworu literackiego,
. omawia symbolikę utworu,
. umiejętnie posługuje się słownikami: wyrazów
bliskoznacznych, poprawnej polszczyzny, wyrazów obcych,
frazeologicznym.
Ocena dobra
. w wypowiedziach próbuje oceniać i wartościować problemy i
zjawiska literackie, kulturalne, językowe,
. redaguje opowiadanie, opis, charakterystykę,
. podejmuje próbę samodzielnego poprawiania własnych błędów,
. wykazuje zadowalającą znajomość treści omawianych
lektur, omawia elementy świata przedstawionego utworu, wskazuje
bohaterów,
. próbuje w miarę samodzielnie analizować utwór liryczny,
wskazuje poznane środki stylistyczne,
. zna rodzaje i gatunki literackie,
. zna podstawowe terminy literackie.
. umiejętnie posługuje się słownikiem języka polskiego i słownikiem
ortograficznym.
Ocena dostateczna
. przedstawia treść utworu na podstawie cichego czytania
tekstu, określa akcję i jej przebieg, wskazuje dialogi,
. próbuje redagować charakterystykę postaci, opowiadanie,
opis,
. przy pomocy nauczyciela próbuje pisać streszczenie,
. zna pojęcia: fraszka, hymn, satyra, komedia,
. podejmuje próby analizy utworu lirycznego przy pomocy
nauczyciela,
. potrafi nazwać podstawowe rodzaje słowników.
Ocena dopuszczająca
Opanowanie poniższych umiejętności jest niezbędne do
wykonywania zadań o niewielkim stopniu trudności samodzielnie
lub przy pomocy nauczyciela:
. technika czytania i zrozumienia tekstu literackiego pozwala
na opowiadanie odtwórcze,
. pracuje z fragmentami lektury zaznaczając odpowiednie
fragmenty,
. próbuje pisać opowiadanie odtwórcze, charakterystykę
bohatera z pomocą nauczyciela,
. błędy w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają całkowicie
wartości pracy i wysiłku, jaki włożył w pisanie,
. potrafi wskazać fikcję i autentyzm w utworze,
. wskaże bohaterów utworu, określi akcję.
NAUKA O JĘZYKU
Ocena bardzo dobra
Uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności:
. określa funkcję czasownika, rzeczownika, przymiotnika,
liczebnika, przysłówka w zdaniu,
. podaje przykłady zdań, w których znane części mowy występują
w różnych funkcjach składniowych,
. rozpoznaje zdania pojedyncze oraz ich równoważniki,
. uzasadnia pisownię ortograficzną trudniejszych wyrazów,
. rozróżnia rodzaje zdań na podstawie intonacji.
Ocena dobra
. próbuje określić funkcję składniową znanych części
mowy,
. rozpoznaje czasowniki i rzeczowniki o odmianie nieregularnej,
. rozróżnia rodzaje zdań na podstawie zapisu,
. rozróżnia tekst mówiony od pisanego,
. uzasadnia pisownię ortograficzną typowych wyrazów.
Ocena dostateczna
. określa funkcję składniową znanych części mowy przy
pomocy nauczyciela,
. tworzy strony czasownika przy pomocy nauczyciela,
. wyróżnia w zdaniu czasownik, rzeczownik, przymiotnik,
stosuje te części mowy w poprawnych formach gramatycznych,
. wyróżnia przymiotniki podlegające stopniowaniu i stopniuje
je,
. uzupełnia zdania wykrzyknikami,
. zna i stosuje w stopniu dostatecznym zasady ortograficzne.
Ocena dopuszczająca
Opanowanie poniższych umiejętności jest niezbędne do
wykonywania zadań o niewielkim stopniu trudności samodzielnie
lub przy pomocy nauczyciela:
. wie, że są odmienne i nieodmienne części mowy,
. wskazuje w zdaniu podmiot i orzeczenie,
. rozróżnia zdanie pojedyncze od złożonego.
Ocena niedostateczna
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował
podstawy programowej - nie jest w stanie wykonać zadań o
niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy
i umiejętności wyklucza osiągnięcie nawet minimalnego postępu.
Nie prowadzi zeszytu przedmiotowego, nie odrabia prac domowych,
nie nosi podręczników.
KLASA II
KSZTAŁCENIE LITERACKIE I JĘZYKOWE
Ocena celująca
Uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności:
. samodzielnie i twórczo, wzorowo pod względem tematycznym,
kompozycyjnym i stylistycznym redaguje prace pisemne,
. potrafi kreatywnie myśleć
. podejmuje działania twórcze,
. pisze bezbłędnie,
. osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, ortograficznych,
poetyckich i recytatorskich.
Ocena bardzo dobra
Uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności:
. w miarę sprawnie posługuje się w wypowiedziach różnorodnymi
środkami językowymi, słownictwem o zabarwieniu emocjonalnym,
konstruuje wypowiedź zgodną z tematem, posługuje się poprawną
polszczyzną, unika powtórzeń,
. redaguje charakterystykę postaci, w sposób samodzielny
dokonuje oceny prezentowanego bohatera,
. opisuje zjawiska przyrodnicze,
. redaguje sprawozdanie z rzeczywistego wydarzenia,
. porządkuje argumenty i sporządza plan kompozycyjny
rozprawki,
. jest świadomym odbiorcą dzieła literackiego, filmowego czy
teatralnego,
. dokonuje analizy utworu epickiego, wskazuje elementy świata
przedstawionego, wyodrębnia akcję, fabułę, wątki,
. wskazuje w opowiadaniu opisy, określa ich funkcję,
. analizuje i interpretuje utwór liryczny,
. omawia symbolikę utworu,
. samodzielnie korzysta ze słowników w celu bogacenia słownictwa
i korekty własnych prac,
. dba o estetykę pisma, poprawnie stosuje akapity i zachowuje
właściwe marginesy.
Ocena dobra
. podejmuje próbę redagowania sprawozdania, streszczenia,
. określa i ocenia postawy bohaterów,
. dobiera odpowiednie fragmenty tekstu w celu wspierania swoich
sądów,
. wykazuje zadowalającą znajomość fragmentów omawianych
lektur, wskazuje bohaterów , akcję, omawia elementy świata
przedstawionego,
. w miarę poprawnie wygłasza z pamięci utwory poetyckie lub
fragmenty prozy,
. wymienia rodzaje, gatunki literackie,
. zna terminy literackie,
. poprawnie zapisuje dialog,
. podejmuje próby sporządzania notatki,
. wskazuje w utworze poznane środki stylistyczne.
Ocena dostateczna
. przedstawia treść utworu na podstawie cichego czytania
tekstu, określa akcję i jej przebieg, wskazuje dialogi,
. w stopniu zadowalającym pracuje z książką, zaznacza
fragmenty,
. odróżnia epikę, lirykę,
. zna pojęcia: fraszka, satyra, powieść historyczna,
. rozumie pojęcia: podmiot liryczny, środki masowego
przekazu,
. w miarę samodzielnie redaguje charakterystykę postaci,
opowiadanie, opis,
. umie znaleźć we wskazanym słowniku podane hasło,
. zna i stosuje w stopniu zadowalającym zasady ortografii,
interpunkcji.
Ocena dopuszczająca
Opanowanie poniższych umiejętności jest niezbędne do
wykonywania zadań o niewielkim stopniu trudności samodzielnie
lub przy pomocy nauczyciela:
. umie przeczytać w stopniu zadowalającym głośno i cicho
zadany tekst,
. potrafi 2-3 zdaniami opowiedzieć o bohaterze,
. potrafi odróżnić w utworze fikcję, autentyzm,
. pisze plan ramowy,
. w wypowiedziach pisemnych dba o estetykę, czytelny zapis.
NAUKA O JĘZYKU
Ocena bardzo dobra
Uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności
przewidzianych w podstawie programowej:
. określa funkcje stron czasownika, zasadę stosowania strony
czynnej i biernej,
. wyjaśnia, na czym polega nieregularność odmiany
czasownika, osobliwości w odmianie rzeczownika,
. poprawnie pisze zaimki złożone,
. dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu, tworzy rodzinę
wyrazów,
. poprawnie pisze skróty i skrótowce,
. określa cechy głosek,
. wskazuje i nazywa zjawiska fonetyczne.
Ocena dobra
. określa funkcje składniowe rzeczownika - odmienia przez
przypadki, liczby,
. potrafi odróżnić formy osobowe i nieosobowe czasownika,
. tworzy strony czasownika,
. odróżnia nieodmienne części mowy - wskazuje spójniki,
przyimki, wykrzykniki,
. pisze poprawnie partykuły z różnymi częściami mowy,
. pisze poprawnie wyrażenia przyimkowe,
. wskazuje podstawę słowotwórczą i format na prostych przykładach,
. wyjaśnia skróty,
. próbuje określać cechy głosek,
. wskazuje upodobnienia pod względem dźwięczności.
Ocena dostateczna
. rozpoznaje odmienne i nieodmienne części mowy,
. odmienia czasownik przez rodzaje, tryby,
. pisze w miarę poprawnie partykuły "nie" i "by" z
czasownikiem,
. wyszukuje w zdaniu przymiotnik, stosuje w poprawnych formach
gramatycznych, stopniuje przymiotniki,
. odmienia łatwe przykłady liczebnika,
. uzupełnia zdania wykrzyknikami,
. wskazuje określenia podmiotu i orzeczenia,
. wskazuje wyraz podstawowy i pochodny,
. potrafi podzielić wyraz na głoski i sylaby.
Ocena dopuszczająca
Opanowanie poniższych umiejętności jest niezbędne do
wykonywania zadań o niewielkim stopniu trudności samodzielnie
lub przy pomocy nauczyciela:
. wskaże rzeczownik, czasownik, przymiotnik,
. odmienia czasownik przez osobę, liczbę,
. wyodrębnia w zdaniu podmiot, orzeczenie,
. wskaże zdania pytające, wykrzyknikowe, oznajmujące,
. wskaże wyraz podstawowy,
. odróżni samogłoski od spółgłosek.
Ocena niedostateczna
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował
podstawy programowej i nie jest w stanie wykonać zadań o
niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy
i umiejętności wyklucza osiągnięcie nawet minimalnego postępu.
Nie prowadzi zeszytu przedmiotowego, nie odrabia prac domowych,
nie nosi podręczników.
KLASA III
KSZTAŁCENIE LITERACKIE I JĘZYKOWE
Ocena celująca
Uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności:
. samodzielnie i twórczo, wzorowo pod względem tematycznym,
kompozycyjnym i stylistycznym redaguje prace pisemne,
. potrafi kreatywnie myśleć
. podejmuje działania twórcze,
. pisze bezbłędnie,
. osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, ortograficznych,
poetyckich i recytatorskich.
Ocena bardzo dobra
Uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności:
. w wypowiedziach stara się posługiwać poprawną polszczyzną,
unikać powtórzeń, konstruować wypowiedź zgodnie z tematem,
. redaguje formy wypowiedzi pisemnej przewidziane w podstawie
programowej,
. podejmuje próby analizy utworów literackich stosując w
praktyce poznane pojęcia,
. wskazuje przynależność gatunkową utworów, stara się
nazywać ich cechy,
. jest odbiorcą dzieła literackiego i innych tekstów
kultury,
. dba o estetykę pisma, układ graficzny wypowiedzi pisemnej,
poprawnie stosuje akapity.
Ocena dobra
. wykazuje się znajomością treści lektur,
. określa ich problematykę,
. podejmuje próbę oceny bohaterów,
. zna terminy literackie,
. wskazuje w utworach środki stylistyczne
. podejmuje starania, by dbać o estetykę i poprawność
wypowiedzi ustnych,
. podejmuje próby redagowania wypowiedzi pisemnych
przewidzianych w podstawie programowej,
. stara się dbać o estetykę pisma, poprawne stosowanie
akapitów.
Ocena dostateczna
. samodzielnie przedstawia treść utworu na podstawie cichego
czytania tekstu,
. określa przebieg akcji,
. stara się zrozumieć motywy postępowania bohaterów (przy
pomocy nauczyciela),
. zna pojęcia: dramat, tragedia, nowela i przy pomocy
nauczyciela posługuje się nimi w swoich wypowiedziach,
. próbuje redagować wypowiedzi pisemne przewidziane w
podstawie programowej,
. posługuje się słownikami i encyklopedią.
Ocena dopuszczająca
Opanowanie poniższych umiejętności jest niezbędne do
wykonywania zadań o niewielkim stopniu trudności samodzielnie
lub przy pomocy nauczyciela:
. czytanie i rozumienie tekstu literackiego pozwala na
opowiadanie odtwórcze,
. wyodrębnia fakty,
. odróżnia w utworze fikcję, autentyzm,
. stara się zaznaczyć fragmenty w lekturze, rozumie je,
. potrafi w 2-3 zdaniach ocenić bohatera,
. pisze list, opowiadanie,
. na prostych przykładach wskazuje podstawowe środki
stylistyczne,
. w wypowiedziach pisemnych popełnia błędy, które jednak
nie przekreślają wartości pracy, ale utrudniają jej
zrozumienie.
NAUKA O JĘZYKU
Ocena bardzo dobra
Uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności:
. poprawnie wykonuje ćwiczenia,
. podejmuje próby zdefiniowania zjawisk językowych,
. zna zasady pisowni i pisze poprawnie.
Ocena dobra
. stara się poprawnie wykonywać ćwiczenia,
. rozróżnia części mowy i części zdania,
. zna terminy językowe i stara się nimi posługiwać,
. zna zasady pisowni i stara się pisać poprawnie.
Ocena dostateczna
. w miarę poprawnie wykonuje ćwiczenia,
. potrafi wskazać części mowy i części zdania
. czytelnie przepisze tekst, ma problemy z poprawną pisownią.
Ocena dopuszczająca
Opanowanie poniższych umiejętności jest niezbędne do
wykonywania zadań o niewielkim stopniu trudności samodzielnie
lub przy pomocy nauczyciela:
. stara się w miarę poprawnie wykonywać ćwiczenia,
. ma problemy z czytelnym przepisaniem tekstu i poprawną
pisownią.