Przedmiotowy system oceniania- wiedza o społeczeństwie w zakresie podstawowym dla klasy I szkoły ZSZ
Formy oceniania wiedzy, umiejętności i postaw ucznia
1. Przedmiot oceniania:
wiedza, praca ucznia- aktywność, zeszyt, zadania domowe, umiejętność
zastosowania poznanej wiedzy.
2. Uczeń zawsze powinien być przygotowany z ostatniej lekcji.
3. Dwa razy w semestrze może być nieprzygotowany, nie dotyczy
to sprawdzianu.
4. Uczeń ma obowiązek systematycznego uzupełniania zeszytu i
ćwiczeń.
5. Po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności w szkole ma
obowiązek uzupełnić zeszyt i ćwiczenia.
6. W ciągu 2 tygodni musi nadrobić zaległości z wiedzy.
7. Sprawdziany i testy są obowiązkowe dla wszystkich uczniów.
Nauczyciel zapowiada sprawdzian najpóźniej 7 dni przed terminem
ich pisania. Przed sprawdzianem, testem zawsze jest powtórka
8. Uczeń nieobecny na sprawdzianie musi go napisać w ciągu 2
tygodni od dnia powrotu do szkoły.
9. Uczeń ma prawo poprawy oceny negatywnej w ciągu 2 tygodni.
Ocena z poprawy wpisywana jest obok oceny poprawianej.
10. Oceny są jawne dla ucznia i ich rodziców.
11. Za aktywność na zajęciach zdobywa plusy. Trzy = ocena
bardzo dobra.
12. Ocena końcowa uwzględnia oceny I i II semestru.
13. Metody sprawdzania i oceniania: odpowiedź ustna z ostatniej
lekcji, kartkówki z trzech ostatnich lekcji, sprawdzian, test po
zakończeniu działu, praca domowa - ćwiczenia, zeszyt,
aktywność na zajęciach, praca samodzielna na podstawie tekstu
źródłowego, praca w grupach.
14. Uczeń, który opuścił więcej niż 50% godzin w semestrze,
zobowiązany jest do zdania egzaminu klasyfikacyjnego z
przedmiotu.
Wymagania programowe na poszczególne oceny | |||||
Rzeczpospolita jako demokratyczne państwo prawne. | |||||
TEMAT | Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: | Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: | Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń opanował wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: |
Rzeczpospolita jako demokratyczne państwo prawne. | Zna podstawy ustroju Rzeczypospolitej | Omawia zasady ustroju zawarte w konstytucji | Rozróżnia władzę ustawodawczą, wykonawczą, sądowniczą i terytorialną w Rzeczypospolitej | Ocenia realizację zasady praworządności w Polsce | Analizuje podstawy prawne ustroju Rzeczypospolitej, wskazuje wady i zalety konstytucji |
Młody obywatel w urzędzie | |||||
TEMAT | Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: | Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: | Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń opanował wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: |
Obywatelstwo polskie i unijne. | Wyjaśnia pojęcie obywatelstwa | Zna
dokumenty, które regulują kwestie prawne obywatelstwa Wie jak nabywania się obywatelstwa |
Porównuje prawa obywatela w Rzeczypospolitej i UE | Zna zasady nabywania obywatelstwa polskiego i unijnego | Wyraża swoją opinię na temat nieakceptowania przez Polskę prawa do podwójnego obywatelstwa |
Uzyskiwanie podstawowych dokumentów. | Wie jak uzyskać podstawowe dokumenty: dowód osobisty, paszport, prawo jazdy | Wyjaśnia podstawowe pojęcia związane z tematem: obowiązek meldunkowy, dowód rejestracyjny, paszport, faktura VAT | Potrafi wypełnić wnioski o wydanie podstawowych dokumentów | Analizuje
dane dotyczące PESEL - omawia różnice przy rejestracji różnych pojazdów |
Wie, po co potrzebne jest posiadania świadectwa homologacji dla danego typu samochodu |
Udział obywatela w wyborach i referendach. | Zna formy udziału obywateli w życiu publicznym | Omawia czynne i bierne prawo wyborcze | Potrafi porównać wybory na Prezydenta RP, do Parlamentu, samorządów terytorialnych i Parlamentu Europejskiego | Próbuje przedstawić system wyborczy w Rzeczypospolitej | Zastanawia się nad niską frekwencji obywateli w wyborach i referendach |
Konstytucyjne prawo obywatela do informacji. | Wie, co to jest informacja publiczna | Omawia prawo obywatela do informacji publicznej | Rozróżnia sposoby udostępniania informacji publicznej | Szuka przyczyn odmowy podania informacji publicznej | Próbuje ocenić problem jawności życia publicznego |
Procedury odwoławcze od decyzji urzędów | Zna dokumenty, które regulują procedury odwoławcze postępowania administracyjnego | Potrafi wypełnić podanie i złożyć zażalenie na decyzję publiczną | Rozróżnia formy odwoławcze od postępowania administracyjnego; omawia proces odwoławczy w Rzeczypospolitej | Próbuje uzasadnić potrzeby zastosowania postępowania odwoławczego | Dokonuje oceny problemów występujących w środowisku, w sprawie, których można by skierować petycje do władz lokalnych |
Prawo i sądy | |||||
TEMAT | Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: | Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: | Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń opanował wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: |
Pojęcie prawa i norm prawnych. | Zna podstawowe pojęcia związane z prawem | Rozróżnia rodzaje norm prawnych; omawia funkcje prawa | Wskazuje poszczególne elementy normy prawnej: hipotezę, dyspozycję i sankcję | Ocenia kondycję naszego prawa; wyjaśnia, jakie prawo jest "dobre" | Próbuje interpretować zapisy przykładów norm prawnych |
Podstawowe zasady prawa i funkcjonowania sądów. | Wymienia zasady funkcjonowania sądów | Wyjaśnia znaczenie zasady domniemania niewinności | Omawia najważniejsze zasady procesowe gwarantowane w konstytucji | Potrafi wyjaśnić znaczenie udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości | Analizuje pracę i funkcjonowanie polskiego wymiaru sprawiedliwości; sądownictwo polskie |
Źródła i gałęzie prawa. | Zna źródła prawa obowiązującego w Polsce | Omawia hierarchię aktów prawnych w Polsce | Rozróżnia gałęzie i dziedziny prawa | Analizuje poszczególne działy prawa międzynarodowego i europejskiego | Próbuje uzasadnia, jakie znaczenie dla funkcjonowania państwa ma hierarchia aktów prawnych |
Wybrane zagadnienia prawa polskiego. | Wyjaśnia podstawowe pojęcia: przestępstwo, prawo karne, prawo cywilne, pozew itp. | Omawia poszczególne dziedziny prawa; wie, czym się zajmują | Potrafi sformułować dowolny pozew do sądu i uzasadnić go | Potrafi napisać akt oskarżenia dotyczący naruszenia dowolnego artykułu prawa karnego | Próbuje interpretować wybrane przepisy kodeksu karnego |
Uczestnicy procesu sądowego. | Wymienia uczestników procesu karnego i cywilnego | Wyjaśnia poszczególne pojęcia związane z procesem karnym i cywilnym | Rozróżnia kolory żabotu, lamówek i mankietów sędziów, prokuratorów, obrońcy i radcy | Uzasadnia rolę czynnika społecznego w sądzie | Analizuje osobowe źródła dowodowe i instytucję świadka koronnego |
Przebieg postępowania sądowego. | Zna etapy procesu karnego; wyjaśnia podstawowe pojęcia | Omawia główne prawa, jakie przysługują ofierze, sprawcy i świadkowi przestępstwa | Sporządza zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa | Ocenia problem obowiązku powiadomienia o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu | Próbuje i uzasadnia znaczenie mediacji w procesie karnym i cywilnym |
Bezpieczeństwo | |||||
TEMAT | Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: | Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: | Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń opanował wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: |
Organy odpowiedzialne za porządek i bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. | Wymienia instytucje, które realizują zadania w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego w Rzeczypospolitej | Omawia zadania instytucji odpowiedzialnych za porządek i bezpieczeństwo wewnętrzne: Policji, ABW, Agencji Wywiadu, CBA, Straży miejskiej, Straży Granicznej, Ochrony kolei i BOR-u | Określa podstawowe uprawnienia policji i służb odpowiedzialnych za porządek i bezpieczeństwo wewnętrzne | Przedstawia przykłady nadużywania uprawnień przez policję i inne służby odpowiedzialne za porządek i bezpieczeństwo | Próbuje oceniać działalność instytucji odpowiedzialnych za porządek i bezpieczeństwo |
Problemy przestępczości w Polsce. | Wyjaśnia pojęcie przestępczości i patologii społecznej; zna jej przejawy | Charakteryzuje zjawiska patologiczne wśród młodzieży | Rozróżnia sposób postępowania i kary wobec nieletnich ze względu na wiek | Proponuje sposoby uniknięcia przestępstwa i przeciwdziałania mu | Uzasadnia swoją opinię na temat odpowiedzialności za popełnione zbrodnie |
Przepisy prawne dotyczące sprzedaży i konsumpcji alkoholu, papierosów i narkotyków. | Zna przepisy dotyczące sprzedaży napojów alkoholowych, używania tytoniu i wyrobów tytoniowych | Wymienia kary, jakie grożą za wytwarzanie, sprowadzanie, udzielanie, ułatwianie i nakłanianie do zażywania substancji psychotropowych i odurzających | Potrafi przedstawić sposób walki z "dopalaczami" | Przedstawia argumenty za lub przeciw legalizacji narkotyków lekkich w Polsce | Uzasadnia swoje stanowisko dotyczące zdelegalizowania wyrobów tytoniowych |
Edukacja i praca w Polsce i w Unii Europejskiej | |||||
TEMAT | Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: | Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: | Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń opanował wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: |
Prawa i obowiązki ucznia. | Zna genezę praw dziecka | Omawia prawa i obowiązki ucznia | Charakteryzuje dokumenty, które odnoszą się do praw ucznia | Dowodzi, czy instytucje, które zajmują się ochroną praw ucznia, spełniają swoje zadania | Próbuje analizować dokumenty prawne; wyciąga wnioski |
Szkolnictwo wyższe w Polsce i w Europie. | Zna strukturę szkolnictwa wyższego w Rzeczypospolitej i w Europie | Omawia zasady przyjmowania na wyższe uczelnie w Polsce i Europie | Omawia programy unijne dotyczące szkolnictwa wyższego | Rozróżnia systemy nauki w zależności od organizacji zajęć | Uzasadnia potrzebę podejmowania nauki w szkole wyższej |
Polska w strefie Schengen. | Wie, co to jest strefa Schengen i z czym ją powiązać | Wyjaśnia podstawowe pojęcia związane ze strefą Schengen | Charakteryzuje warunki bezpiecznego podróżowania po świecie | Ocenia fakt przystąpienia Polski do strefy Schengen | Wymienia korzyści i zagrożenia wynikające z członkostwa Polski w strefie Schengen |
Zatrudnianie młodzieży i podejmowanie działalności gospodarczej. | Zna możliwości zarabiania przez młodych ludzi | Podaje, jakie umowy mogą zawierać młodzi ludzie i jakie są zasady opodatkowania ich dochodów | Charakteryzuje ogólne zasady podejmowania pracy i zakładania własnych przedsiębiorstw w Unii Europejskiej | Sporządza Europass-CV | Uzasadnia korzyści i zagrożenia wyniakające z podejmowania działalności gospodarczej przez młodych ludzi |
Prawa człowieka | |||||
TEMAT | Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: | Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: | Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń opanował wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: |
Pojęcie i geneza praw człowieka. | Wyjaśnia znaczenie pojęcia prawa człowieka i wymienia ich naturalne cechy | Rozróżnia trzy generacje praw człowieka i podaje przykładowe prawa | Omawia najważniejsze dokumenty związane z prawami człowieka | Przedstawia historyczny rodowód praw człowieka | Omawia dokumenty dotyczące praw człowieka |
Podstawowe prawa i wolności człowieka. | Wyjaśnia znaczenie pojęć: prawa i wolności człowieka | Wymienia podstawowe prawa i wolności człowieka | Wyjaśnia, co oznacza, że prawa człowieka są powszechne, przyrodzone i niezbywalne | Charakteryzuje najważniejsze postanowienia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Konwencji o Prawach Dziecka | Ocenia Konstytucję Rzeczpospolitej pod kątem praw człowieka |
Przykłady łamania praw człowieka. | Wyjaśnia znaczenie pojęcia: łamanie praw człowieka, i podaje ich przykłady | Wyjaśnia przyczyny łamania praw człowieka | Przedstawia na wybranych przykładach, w jaki sposób i dlaczego we współczesnym świecie są łamane prawa człowieka | Ocenia skuteczność ochrony praw człowieka w Polsce i na świecie | Dyskutuje o prawach |
Ochrona dóbr osobistych - prawo do prywatności. | Wyjaśnia, na czym polega prawo do prywatności | Wymienia ochronę danych osobowych i prawa obywatela w kontaktach z mediami jako przykłady prawa do prywatności | Wyszukuje przykłady naruszania prawa do prywatności | Ocenia skuteczność ochrony dóbr osobistych w kontekście prawa do prywatności | Uzasadnia potrzebę funkcjonowania prawa, które chroni dobra osobiste |
Ochrona praw i wolności | |||||
TEMAT | Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: | Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: | Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: | Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń opanował wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: |
Gwarancje ochrony praw człowieka w RP. | Zna podstawę prawną ochrony praw człowieka w Polsce | Przedstawia główne środki ochrony praw i wolności w Polsce | Wyszukuje przykłady działań podejmowanych w celu ochrony praw człowieka przez wybrane instytucje | Charakteryzuje działalność sądów powszechnych i administracyjnych, | Ocenia działalność Trybunału Konstytucyjnego i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji |
Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka. | Zna instytucje państwowe powołane do ochrony praw i wolności człowieka | Opisuje sposób działania Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka | Określa podstawowe zadania Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka | Ocenia, czy w Polsce są przestrzegane prawa dziecka i prawa ucznia | Piszę prostą skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw dziecka według podanego wzoru |
Europejski system ochrony praw człowieka. | Zna Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu | Przedstawia strukturę międzynarodowego systemu ochrony praw człowieka | Określa sposób złożenia petycji do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu | Charakteryzuje działalność instytucji wchodzących w skład Europejskiego systemu ochrony praw człowieka | Zna działalności Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu dla ochrony praw człowieka |
Działalność organizacji pozarządowych. | Wyjaśnia znaczenie pojęcia "organizacja pozarządowa" | Wymienia najważniejsze organizacje pozarządowe ochrony praw człowieka działające w Polsce i na świecie | Przedstawia na przykładach działania podejmowane przez ludzi i organizacje pozarządowe broniące praw człowieka | Charakteryzuje działalność organizacji pozarządowych w Polsce | Wskazuje rolę i cel i działania |
Przejawy szowinizmu, rasizmu, antysemityzmu, ksenofobii i homofobii. | Zna znaczenie pojęć: szowinizm, rasizm, antysemityzm, ksenofobia i homofobia | Rozpoznaje przejawy rasizmu, szowinizmu, antysemityzmu, ksenofobii i homofobii | Omawia szowinizm, rasizm, antysemityzm, ksenofobię i homofobię | Uzasadnia potrzebę przeciwstawiania się omawianym formom dyskryminacji i braku tolerancji | Uzasadnia swoje staniowisko dotyczące równości i tolerancji |
Naruszanie praw człowieka w wybranych dziedzinach. | Wymienia dziedziny, w których dochodzi do naruszania praw człowieka | Poszukuje informacji z różnych źródeł na temat naruszania praw kobiet i dzieci | Podaje przykłady naruszenia praw kobiet i dzieci | Przedstawia przykłady naruszania praw w kontekście wolności wyznania, prawa do edukacji i praw humanitarnych | Charakteryzuje wybrane przejawy naruszania praw człowieka w wybranych dziedzinach |