strona główna

WITAMY I ZAPRASZAMY

 


Śladami historii Wrześni

Dzieci z klasy II i III u.u. wraz z paniami wybrały się na spacer śladami historii Wrześni. Maj to dla naszego miasta miesiąc szczególny. Miały wtedy miejsce wydarzenia związane z walką naszego narodu o niepodległość, które trwale zapisały imię Wrześni w dziejach Polski. Strajk dzieci wrzesińskich w maju 1901 roku odbił się szerokim echem we wszystkich zaborach i poza ziemiami polskimi, był bowiem w historii ludzkich konfliktów szczególny: polskie dzieci walczyły z rządowo-biurokratyczną machiną germanizacyjną. Dlatego pierwszym punktem naszej wyprawy stał się pomnik wrzesińskich przodków, przy którym uczniowie dowiedzieli się pokrótce o historii strajku germanizowanych dzieci. Idąc dalej przysiedliśmy na chwilę na ławeczce upamiętniającej inspiratorkę strajku – Bronisławę Śmidowicz, którą za używanie polskiej mowy na lekcjach religii postanowili Niemcy osadzić w domu poprawczym i tylko dzięki wyjazdowi z Wrześni uniknęła ona tej kary.

W pobliżu szkoły gdzie strajkowały wrzesińskie dzieci znajduje się kościół pamiętający tamte dni- Fara. Data powstania tego kościoła we Wrześni jest trudna do określenia. Niewykluczone, że powstał wraz z osadą targową o nazwie Września w XII wieku i od początku funkcjonował jako kościół parafialny. Pewne jest natomiast, że w 1357 roku Września była miastem, a kościół wrzesiński kościołem parafialnym na pewno w roku 1364. W czasie najazdu szwedzkiego Fara została zniszczona. Odbudowano ją w XVIII wieku. W czasie odbudowy zatraciła pierwotne, gotyckie cechy. Na placu obok kościoła farnego przy ulicy Jana Pawła II przystanęliśmy aby obejrzeć pomnik naszego papieża- Jana Pawła II. Został on zaprojektowany przez warszawską rzeźbiarkę Iwonę Jesiotr-Krupińską i przedstawia Jana Pawła II w ostatnich latach życia przechodzącego przez Święte Wrota symbolizujące Bramę Trzeciego Tysiąclecia. Zostały na niej wypisane cytaty z homilii papieskich, które towarzyszą płaskorzeźbie przedstawiającej Dzieci Wrzesińskie. W 2005 powołano Społeczny Komitet Budowy pomnika oraz komisję konkursową, która w porozumieniu z mieszkańcami miasta wybrała najlepszy projekt pomnika. Jego odsłonięcie nastąpiło 21 maja 2009 roku.

Podążając dalej ulicą noszącą imię Jana Pawła II zatrzymaliśmy się na placu między ulicami: Jana Pawła II, Ratuszową i Fabryczną gdzie w miejscu synagogi 18 września 2002 odsłonięto tablicę pamiątkową upamiętniająca mieszkających we Wrześni przed wojną Żydów. Na granitowej płycie znajdują się metalowe tablice, na wzór tablic Dziesięciu przykazań, które spina wizerunek wrzesińskiej synagogi. Na lewej tablicy umieszczono tekst w języku polskim, na prawej w języku hebrajskim. Płyta umieszczona jest na cokole, który początkowo stał na dużej wybrukowanej gwieździe Dawida od strony ulicy Fabrycznej. Po wybudowaniu w 2009 parkingu, tablica została przeniesiona i umieszczona od strony ulicy Jana Pawła II. Uczniowie dowiedzieli się w tym miejscu, że podczas II wojny światowej synagoga został zamknięta i przeznaczona na tymczasowe więzienie. Hitlerowcy planowali przebudować synagogę na kinoteatr, jednak ostatecznie jesienią 1940 wysadzili budynek w powietrze. Na miejscu synagogi wybudowano schron przeciwlotniczy i urządzono skwer.

Idąc dalej nie sposób było ominąć park im. Dzieci Wrzesińskich. Dzieje parku związane są z Opieszynem, którego początki sięgają XIII w. Tutaj właśnie znajdowała się siedziba Porajów–Różyców, ówczesnych właścicieli Wrześni. Pod koniec XVI Września przeszła w ręce Działyńskich. Dotychczasowy dwór został przebudowany na okazały pałac. W czasie wojen szwedzkich w XVII wieku, miasto wraz z pałacem uległo zniszczeniu. Około połowy XVIII w. właścicielami Wrześni zostali Ponińscy. Wtedy to właśnie powstało wielkie założenie pałacowe, połączone z miastem szeroką, wysadzaną drzewami aleją. W obecnej formie pałac istnieje od około 1870 roku, kiedy to powstał przy pałacu także rozległy park. Początkowo park był oddzielony od pałacu fosą, którą zlikwidowano dopiero po wojnie. Aktualnie park pełni rolę kulturalną, gdyż mieści wiele imprez, takich jak Wielkopolska Noc Rockowa, czy Międzynarodowy festiwal Anny Jantar, a także jest dla mieszkańców miejscem rekreacji i wypoczynku. Takim miejscem stał się również dla nas, którzy utrudzeni wędrówką, postanowiliśmy czynnie odpocząć na parkowym placu zabaw i w ten sposób zakończyć naszą wycieczkę śladami historii.