Dzieci z klasy II
i III u.u. wraz z paniami wybrały się na spacer
śladami historii Wrześni. Maj to dla naszego
miasta miesiąc szczególny. Miały wtedy miejsce
wydarzenia związane z walką naszego narodu o
niepodległość, które trwale zapisały imię
Wrześni w dziejach Polski. Strajk dzieci wrzesińskich
w maju 1901 roku odbił się szerokim echem we
wszystkich zaborach i poza ziemiami polskimi, był
bowiem w historii ludzkich konfliktów szczególny:
polskie dzieci walczyły z rządowo-biurokratyczną
machiną germanizacyjną. Dlatego pierwszym
punktem naszej wyprawy stał się pomnik wrzesińskich
przodków, przy którym uczniowie dowiedzieli się
pokrótce o historii strajku germanizowanych
dzieci. Idąc dalej przysiedliśmy na chwilę na
ławeczce upamiętniającej inspiratorkę strajku
– Bronisławę Śmidowicz, którą za używanie
polskiej mowy na lekcjach religii postanowili
Niemcy osadzić w domu poprawczym i tylko dzięki
wyjazdowi z Wrześni uniknęła ona tej kary.
W pobliżu
szkoły gdzie strajkowały wrzesińskie dzieci
znajduje się kościół pamiętający tamte dni-
Fara. Data powstania tego kościoła we Wrześni
jest trudna do określenia. Niewykluczone, że
powstał wraz z osadą targową o nazwie Września
w XII wieku i od początku funkcjonował jako kościół
parafialny. Pewne jest natomiast, że w 1357 roku
Września była miastem, a kościół wrzesiński
kościołem parafialnym na pewno w roku 1364. W
czasie najazdu szwedzkiego Fara została
zniszczona. Odbudowano ją w XVIII wieku. W
czasie odbudowy zatraciła pierwotne, gotyckie
cechy. Na placu obok kościoła farnego przy
ulicy Jana Pawła II przystanęliśmy aby obejrzeć
pomnik naszego papieża- Jana Pawła II. Został
on zaprojektowany przez warszawską rzeźbiarkę
Iwonę Jesiotr-Krupińską i przedstawia Jana Pawła
II w ostatnich latach życia przechodzącego
przez Święte Wrota symbolizujące Bramę
Trzeciego Tysiąclecia. Zostały na niej wypisane
cytaty z homilii papieskich, które towarzyszą płaskorzeźbie
przedstawiającej Dzieci Wrzesińskie. W 2005
powołano Społeczny Komitet Budowy pomnika oraz
komisję konkursową, która w porozumieniu z
mieszkańcami miasta wybrała najlepszy projekt
pomnika. Jego odsłonięcie nastąpiło 21 maja
2009 roku.
Podążając
dalej ulicą noszącą imię Jana Pawła II
zatrzymaliśmy się na placu między ulicami:
Jana Pawła II, Ratuszową i Fabryczną gdzie w
miejscu synagogi 18 września 2002 odsłonięto
tablicę pamiątkową upamiętniająca mieszkających
we Wrześni przed wojną Żydów. Na granitowej płycie
znajdują się metalowe tablice, na wzór tablic
Dziesięciu przykazań, które spina wizerunek
wrzesińskiej synagogi. Na lewej tablicy
umieszczono tekst w języku polskim, na prawej w
języku hebrajskim. Płyta umieszczona jest na
cokole, który początkowo stał na dużej
wybrukowanej gwieździe Dawida od strony ulicy
Fabrycznej. Po wybudowaniu w 2009 parkingu,
tablica została przeniesiona i umieszczona od
strony ulicy Jana Pawła II. Uczniowie
dowiedzieli się w tym miejscu, że podczas II
wojny światowej synagoga został zamknięta i
przeznaczona na tymczasowe więzienie. Hitlerowcy
planowali przebudować synagogę na kinoteatr,
jednak ostatecznie jesienią 1940 wysadzili
budynek w powietrze. Na miejscu synagogi
wybudowano schron przeciwlotniczy i urządzono
skwer.
Idąc dalej
nie sposób było ominąć park im. Dzieci Wrzesińskich.
Dzieje parku związane są z Opieszynem, którego
początki sięgają XIII w. Tutaj właśnie
znajdowała się siedziba Porajów–Różyców,
ówczesnych właścicieli Wrześni. Pod koniec
XVI Września przeszła w ręce Działyńskich.
Dotychczasowy dwór został przebudowany na okazały
pałac. W czasie wojen szwedzkich w XVII wieku,
miasto wraz z pałacem uległo zniszczeniu. Około
połowy XVIII w. właścicielami Wrześni zostali
Ponińscy. Wtedy to właśnie powstało wielkie
założenie pałacowe, połączone z miastem
szeroką, wysadzaną drzewami aleją. W obecnej
formie pałac istnieje od około 1870 roku, kiedy
to powstał przy pałacu także rozległy park.
Początkowo park był oddzielony od pałacu fosą,
którą zlikwidowano dopiero po wojnie. Aktualnie
park pełni rolę kulturalną, gdyż mieści
wiele imprez, takich jak Wielkopolska Noc
Rockowa, czy Międzynarodowy festiwal Anny
Jantar, a także jest dla mieszkańców miejscem
rekreacji i wypoczynku. Takim miejscem stał się
również dla nas, którzy utrudzeni wędrówką,
postanowiliśmy czynnie odpocząć na parkowym
placu zabaw i w ten sposób zakończyć naszą
wycieczkę śladami historii.
|