Janusz
Korczak, rodowe nazwisko: Henryk Goldszmit
urodził się 22 lipca 1878r. w Warszawie w
rodzinie żydowskiej związanej z kulturą i
obyczajowością polską.
Henryk jest dzieckiem inteligentnym, o żywej
wyobraźni. Nuży go nauka w obcej, zaborczej
szkole z jej nudą bezmyślnego, pamięciowego
wkuwania. Debiutuje jako pisarz w klasie VI
gimnazjum. Po śmierci ojca zmienia się jego
sytuacja materialna i Henryk walczy o skromny byt
rodziny udzielając korepetycji chłopcom z
zamożniejszych rodzin. Wstępuje na wydział
lekarski Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego .
W czasie studiów odbywa wędrówki po
peryferiach Warszawy. Poznaje nędzę, głód,
przestępczość, a co najważniejsze - warunki
materialne i moralne w jakich bytują tam dzieci.
Po otrzymaniu dyplomu lekarza zaczyna pracować w
szpitalu dla dzieci. Jest dobrym diagnostą i
sławnym już pisarzem.
W 1905r. zostaje zmobilizowany jako lekarz i
skierowany na Daleki Wschód.
W wydaniu książkowym ukazuje się jego
powieść "Dziecko salonu", która
staje się wydarzeniem literackim i ugruntowuje
pozycję Korczaka jako pisarza.
Dla pogłębienia wiedzy medycznej za
zaoszczędzone pieniądze wyjeżdża za granicę.
Rok przebywa w klinikach Berlina, pół roku w
Paryżu, a później w Londynie.
Pracę z młodzieżą na koloniach letnich
utrwala w opowiadaniach: "Joski, Mośki i
Srule" oraz "Józki, Jaśki i Franki".
Działa w Towarzystwie "Pomoc dla Sierot"
, opuszcza szpital, w którym pracował siedem
lat i zostaje dyrektorem Domu Sierot. Rezygnuje
świadomie z założenia rodziny. Własną
samotność związuje z samotnością
osieroconych dzieci. Dom Sierot od 1912r. jest
Jego domem do końca życia.
Wybuch I wojny światowej odrywa Korczaka od
dzieci i od twórczości literackiej. Jedzie na
front jako młody ordynator lazaretu dywizyjnego.
Wraca do wolnej Polski w 1918r. i przywozi ze
sobą fundamentalne dzieło pedagogiczne "Jak
kochać dziecko". Wygłasza pogadanki dla
rodziców i wykłady z zakresu psychologii i
pedagogiki. Współpracuje z Państwowym
Instytutem Pedagogiki Specjalnej. Wydaje dwie
powieści fantastyczne dla dzieci: "Król
Maciuś Pierwszy" i "Król Maciuś na
wyspie bezludnej". Zostaje stałym
współpracownikiem redagowanego przez Marię
Grzegorzewską kwartalnika "Szkoła
Specjalna". Ukazuje się kolejna powieść
dla dzieci "Bankructwo Małego Dżeka",
a kilka lat później "Kajtuś Czarodziej".
Dwukrotnie wyjeżdża do Palestyny. Rozpoczyna
współpracę z Polskim Radiem, wygłasza "Gadaninki
Starego Doktora".
Wybuch II wojny światowej powoduje, że Korczak
bez reszty poświęca się dzieciom z Domu Sierot.
Walczy o środki finansowe i dary materialne na
utrzymanie dzieci. Nocami pisze pamiętnik,
który jest dokumentem autobiograficznym oraz
głosem protestu przeciwko okrucieństwu
hitlerowskich okupantów wobec dzieci
zamkniętych w getcie.
Szóstego sierpnia 1942r. Janusz Korczak, cały
personel i dwustu wychowanków Domu Sierot
wyprowadzono na Umschlagplatz. Potem wywieziono
do Treblinki, z miejsca z którego nie było
powrotu. Wszelki ślad po nich zaginął,
pozostali w pamięci ludzkiej na zawsze. |
 |
strona
główna
